29-09-2023 LinkedIn-blogpost van Gert-Jan Jonker
‘Per 2050 is al het wegverkeer emissievrij.’ Personenauto’s, bestelbussen, vrachtwagens, alles. Was getekend, de minister van Infrastructuur en Waterstaat in 2019.
Dergelijke duurzame doelstellingen formuleren is laaghangend fruit voor beleidsmakers, ook voor diegenen die vinden dat visie iets is wat het uitzicht belemmert. De kwaliteit van het beleid zit hem in de uitvoering, in de details van de stappen om er te komen.
Hindering innovatieve plannen
Eén van de punten waar wij en onze klanten tegenaan lopen in dit verhaal, is dat innovatieve plannen soms worden gehinderd door gedateerde wetgeving. Deze week is er weer een kenmerkend voorbeeld waarbij de wal het schip, en daarmee de doelstelling, keert.
Ooit is er bepaald dat een rijbewijs B geldig is voor voertuigen tot 3.500 kg, inclusief lading. Wie grotere en zwaardere plannen had, werd doorverwezen naar de lokale rijschool voor een vrachtwagenrijbewijs C. Een heldere afspraak die in de praktijk weinig discussie opriep. Tot eind vorig jaar.
Elektrische bestelbussen hebben namelijk veel voordelen ten opzichte van gemotoriseerde varianten, en één zwaarwegend verschil. Vanwege de accupakketten zijn ze in de regel tot 750 kg zwaarder. Wie een emissievrije bestelwagen met hetzelfde volume als een gemotoriseerde bestelwagen vol laadt, gaat in de praktijk nogal eens over de ooit bepaalde grens van 3500 kg heen, richting de 4.250 kg.
Rijbewijswetgeving
Is daar dan niet over nagedacht? Jazeker wel. Vanuit Brussel is er in de Europese rijbewijswetgeving een regeling opgenomen die het landen mogelijk maakt een extra gewicht tot 750 kilo voor elektrische bestelbussen toe te staan, om het meergewicht van het accupakket te compenseren.
Vanuit Brussel belandde die regeling in 2022 op een bureau bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in Den Haag. Daar werd besloten om die regeling over te nemen en per 1 januari van dit jaar in een wet vast te leggen. Opgelost. Behalve dat het niet werd opgelost, omdat de streefdatum niet werd gehaald.
Gevolg: in afwachting van de formele wetgeving volgde er een Haags huzarenstukje waarin er een ‘regeling voor een regeling’ werd gemaakt. Deze regeling 2.0 hield in dat er voor elektrische bestelwagens tot 4.250 kg een ontheffing geldt tot 1 oktober van dit jaar. Met deze bureaucratische noodgreep werd er plat gezegd tien maanden blessuretijd gecreëerd om de wetgeving alsnog netjes af te hechten.
E-day
Aanstaande zondag is het 1 oktober. D-day, of liever gezegd E-day. In ieder geval geen B-day, want dit broodnodige amendement voor rijbewijs B is opnieuw nog altijd niet formeel geregeld. Strikt gezien zijn talloze bestelbusbesturende bezorghelden van Coolblue, DHL en andere partijen die samen 1500 elektrische bestelbussen hebben rijden in overtreding als ze geen rijbewijs C hebben en zwaarder beladen zijn dan 3.500 kg. Daarnaast zijn er vele bestelde elektrische bestelbussen onderweg naar bedrijven, die ze na zondag formeel niet mogen gebruiken.
Het niet vastleggen van deze regeling is een gekmakende bureaucratische e-hobbel. En mocht u het zich afvragen: een rijbewijs C voor een elektrische bestelbus is net zo zinloos als een vliegbrevet voor je fatbike. Twee totaal verschillende werelden die niet bij elkaar in de buurt komen, laat staan elkaar raken. 3.500 kg is een door mensen bedachte grens in een tijd dat je met een accupakket nog niet de hoek omkwam.
Dat neem ik de beleidsmakers van toen niet kwalijk. Je moet ergens een grens trekken. Voor de huidige beleidsmakers is het minimaal slordig dat ze dit opnieuw niet tijdig hebben getackeld. Het zorgt voor onnodige onrust, praktische problemen en e-angst bij ondernemers die graag meegaan in de transitie, maar moeten kunnen vertrouwen op een partij die een wezenlijk aandeel heeft in de totstandkoming.
Kom op, Den Haag. Wees beter en regel het. Er zijn genoeg partijen die hierbij willen en kunnen helpen!
